Việt Nam đã xây dựng hành lang pháp lý và tích cực hỗ trợ các địa phương trong việc đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý, để gia tăng giá trị sản phẩm và khẳng định thương hiệu sản phẩm nông nghiệp Việt.

 

 

Ngày 16/8 vừa qua, Cục Sở hữu trí tuệ-Bộ Khoa học và Công nghệ đã cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý “Ngọc Linh” cho sản phẩm sâm củ. Ảnh: quangnam.gov.vn

Với 70% dân số làm nông nghiệp, được thiên nhiên ưu đãi, Việt Nam có nhiều sản phẩm chất lượng, danh tiếng, mang tính đặc thù và có giá trị kinh tế cao gắn với các địa danh cụ thể như: Nước mắm Phú Quốc, Cam Cao Phong, Nhãn Hưng Yên, Tương bần Hưng Yên, Sâm Ngọc Linh… nhưng giá trị sản phẩm mang lại chưa khẳng định được vị thế chưa tương xứng với tiềm năng.

 

Thời gian qua Việt Nam đã xây dựng một hành lang pháp lý và tích cực hỗ trợ các địa phương trong việc đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý, cấp nhãn hiệu chứng nhận để gia tăng giá trị sản phẩm và khẳng định thương hiệu sản phẩm nông nghiệp Việt. Chỉ dẫn địa lý thuộc quyền sở hữu của nhà nước.

 

Nhà nước có thể trực tiếp thực hiện quyền quản lý thông qua các cơ quan chức năng như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Khoa học và Công nghệ hay trao quyền quản lý chỉ dẫn địa lý cho các tổ chức đại diện quyền lợi của các tổ chức, cá nhân được trao quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ. 

 

Sau nhiều nỗ lực đến nay cả nước đã có gần 50 bảo hộ chỉ dẫn địa lý được cấp quyền tại các tỉnh, thành phố. Các chỉ dẫn đăng ký đa dạng về loại hình và sản phẩm mà còn cho thấy sự đặc trưng đại diện cho các vùng, miền trên cả nước.

 

Ngày 16/8 vừa qua, Cục Sở hữu trí tuệ-Bộ Khoa học và Công nghệ đã cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý “Ngọc Linh” cho sản phẩm sâm củ, sẽ là cơ hội cho tỉnh Quảng Nam bảo tồn và quảng bá thương hiệu sâm Ngọc Linh ra thị trường trong và ngoài nước.

 

Sâm Ngọc Linh có tên trong danh mục Sách Đỏ Việt Nam từ năm 1994, nên việc cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý để bảo tồn và phát triển trở nên cấp bách, không chỉ tạo ra sản phẩm có giá trị kinh tế cao, còn góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương. 

 

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng cho rằng: Việc cấp chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý để góp phần bảo tồn, phát triển và gia tăng giá trị sản phẩm, nhưng trên thực tế việc khai thác và giám sát sử dụng chỉ dẫn địa lý lỏng lẻo khiến cho nạn giả, nhái các chỉ dẫn địa lý diễn ra ở nhiều nơi, nên giá trị sản phẩm chưa được khẳng định vị thế và phát triển chưa tương xứng với tiềm năng.

 

Bên cạnh đó, chưa có cơ quan kiểm soát chất lượng sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý nên người tiêu dùng không xác định và không phân biệt để sử dụng được đúng sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý, không chỉ khó khăn trong bảo hộ ở trong nước mà nhiều chỉ dẫn địa lý ở Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển để xuất khẩu, nhưng chưa được đăng ký và bảo hộ ở nước ngoài nên giá trị sản phẩm chưa được như mong muốn. 

 

Đại diện một số tỉnh được cấp chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý cho biết: Để góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả cũng như giá trị sản phẩm, các tỉnh đã xây dựng các đề án quy hoạch nhằm phát triển sản phẩm nhưng việc triển khai thực hiện cũng gặp không ít khó khăn.

 

Nhiều hộ trong quy hoạch khi đầu tư muốn thu hồi vốn đã bán trực tiếp tư thương, hộ kinh doanh khi được giá. Có trường hợp nhiều hộ kinh doanh bị ép giá thì lại bỏ không trồng theo quy hoạch. Do đó, cần đẩy mạnh quản lý chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý để tạo cơ hội cho việc tăng trưởng và phát triển sản phẩm nông nghiệp. 

 

Tại buổi công bố nhãn hiệu chứng nhận "Mật ong hoa nhãn Hưng Yên” mới diễn ra ngày 23/8 vừa qua, Thứ trưởng Trần Văn Tùng nhấn mạnh: Bất kỳ một sản phẩm nào được cấp nhãn hiệu chứng nhận, chỉ dẫn địa lý, sau một thời gian giá sản phẩm sẽ tăng lên gấp đôi, đây là cơ hội để địa phương đẩy mạnh phát triển kinh tế, các hộ sản xuất, tăng thêm nguồn thu bền vững nhằm khai thác tiềm năng nguồn lợi từ sản phẩm nông nghiệp.

 

Vì vậy, không chỉ các nhà quản lý mà người nông dân cũng cần ý thức để bảo vệ sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý. 

 

Việc cấp nhãn hiệu chứng nhận hay chỉ dẫn địa lý có tính hai mặt, giúp địa phương đẩy mạnh phát triển kinh tế, các hộ sản xuất tăng lợi nhuận nhưng nếu không quản lý dẫn đến tình trạng lợi dụng nhãn hiệu chứng nhận thì lại phản tác dụng do có những sản phẩm tương tự được gắn nhãn hiệu làm mất uy tín của các sản phẩm chính hiệu.

 

Do vậy, sau khi được cấp giấy chứng nhận, phải bảo vệ và phát triển sản phẩm, đây là nhiệm vụ không chỉ của các cơ quan chức năng, các ban, ngành, địa phương mà còn là trách nhiệm của người dân, doanh nghiệp và các cơ sở sản xuất, hợp tác xã. 

 

Để góp phần nâng cao hiệu quả chỉ dẫn địa lý, các cơ quan chức năng đã đề ra nhiều giải pháp để quản lý, kiểm soát chất lượng sản phẩm. Đồng thời, huy động để phát huy sức mạnh của các tổ chức, cá nhân liên quan đến bảo hộ chỉ dẫn địa lý, thương hiệu sản phẩm…/. 

 

 

Hoàng Linh/TTXVN