Nhiều người nói vui rằng, có lẽ nhờ Thông tư 57 mà có dịp được chứng kiến sự rối ren của thị trường... bình chữa cháy “nóng như đám cháy, sốt như vàng”. Có vẻ như câu nói đùa này cũng chứa đựng phần nào sự thật...
Loạn giá thị trường, nhập nhằng xuất xứ
Nhận thấy việc trang bị bình cứu hỏa là điều bắt buộc phải làm, những người sở hữu xe ô tô ngay lập tức tìm mua sản phẩm này. Thị trường bình cứu hỏa đột nhiên “sốt xình xịch” cũng là điều dễ hiểu. Theo ghi nhận, suốt hơn một tuần qua, các cửa hàng bán đồ
bảo hộ lao động Hà Nội luôn trong tình trạng khan hiếm hàng và bị “thổi” giá gấp 2, 3 lần.
Số lượng người tranh thủ bán sản phẩm bình chữa cháy online cũng tăng lên đột biến. Một chủ cửa hàng trên phố Yết Kiêu cho biết: “Bình 1kg bình thường bán giá 120 nghìn đồng, bình 2kg giá 160 nghìn đồng. Tuần trước nghe đâu có nhiều nơi bán 300 - 500 nghìn đồng/bình. Bây giờ hàng có sẵn nhiều rồi, giá ổn định nên không phải lo lắng”.
Nói là vậy nhưng theo khảo sát riêng của người viết, hiện giá cả bình chữa cháy tại các cửa hàng và ở chợ chênh lệch nhau khá lớn. Trên một số trang mạng bán hàng online, giá bán loại bình 500ml, xuất xứ Trung Quốc, Ý dao động từ 120 - 180 nghìn đồng/bình. Riêng đối với bình chữa cháy dạng rắn SR kích cỡ 25cm, 610g, xuất xứ Trung Quốc giá trung bình từ 900 đến 1 triệu đồng. Cùng mặt hàng này, khi hỏi tại các cửa hàng ở Yết Kiêu thì được chào bán với giá 150 nghìn/bình.
Chủ một cửa hàng ở phố Thịnh Yên cho hay: “Người mua chủ yếu tìm loại mini, nhỏ gọn như bình xịt muỗi. Loại này bán chạy nhất vì người ta vốn có tâm lý đối phó, thích các bình gọn nhẹ. Những ngày đầu thấy loại này tiện dụng, nhiều nơi bán 200.000 đồng. Bây giờ bình này chỉ có 70 nghìn thôi”. Theo tìm hiểu được biết, loại bình chữa cháy mini khi các chủ hàng nhập vào chỉ có giá 35.000 đồng.
Nói sâu hơn về xuất xứ của bình cứu hỏa ở Hà Nội, anh L - chủ một cửa hàng bán đồ bảo hộ lao động tại đường vành đai 3 không giấu giếm: “Bình cứu hỏa hiện nay trên thị trường không có hàng xịn đâu. Nhiều người bảo là hàng Ý, Hàn Quốc, ở đâu ra mà có. Chủ yếu bình chữa cháy là hàng Trung Quốc”.
Hoài nghi về chất lượng
Trên một diễn đàn giao lưu về xe ô tô, nhiều người tiêu dùng tỏ ý quan ngại về chất lượng của bình cứu hỏa mini này. Câu hỏi bình cứu hỏa có trở thành “bom nổ chậm” trong xe ô tô hay không đã trở thành vấn đề “nóng”, được bàn tán khắp nơi.
Anh Phạm Đức Bảo (Đống Đa, Hà Nội) chia sẻ: “Bình chống cháy mà Bộ Công an yêu cầu lái xe ô tô mang theo xe có ghi những cảnh báo bằng cả chục thứ tiếng, trong đó có đoạn tiếng Anh đại ý là “chất chứa bên trong có áp suất, tránh phơi ra nắng hay đặt trong nhiệt độ cao hơn 50 độ C, không đục cũng như đốt bình sau khi dùng, giữ xa khỏi trẻ con, tránh những nguồn tạo tia lửa”. Như vậy, nếu đặt một cái bình trên một chiếc xe ô tô chạy rung lắc suốt ngày, phơi nắng nóng (vì phải để ngoài đường) thì khác gì mang quả bom đặt trong xe. Vì thế nên các nhà sản xuất ô tô không khuyến cáo đem theo bình cứu hoả vì xe con thể tích rất nhỏ, khó có chỗ nào an toàn để tránh nhiệt độ cao”.
Đồng quan điểm, anh Phạm Khiêm (thành viên diễn đàn otofun) chia sẻ: “Lý thuyết chỉ là lý thuyết thôi, có những cái không lường hết được. Cứ lý thuyết đấy mà đủ thì chẳng có bình áp suất nào nổ được vì làm gì có bình áp suất nào không có van an toàn? Đến nồi áp suất dùng hàng ngày, cứ thử đun liên tục xem van xả có xả kịp không? Còn ví dụ về bình chưa nổ thì không có nghĩa các bình khác cũng không thể nổ, dù chỉ xác suất 0,1% số bình nổ thì liệu có ai dám để trong xe không?”.
Theo tìm hiểu của người viết, những người mua mặt hàng bình chữa cháy tại chợ Thịnh Yên cũng thừa nhận, việc để bình cứu hỏa trong xe ô tô chỉ mang tính đối phó và bản thân vẫn nơm nớp lo sợ chính bình cứu hỏa sẽ phát nổ.
Một vấn đề khác được nhiều người quan tâm là bình cứu hỏa mini có chữa cháy hiệu quả hay không?. Để trả lời câu hỏi này, một thành viên diễn đàn autopro đã quay clip thử nghiệm. Thử nghiệm đầu tiên là dập một đám cháy do xăng gây ra với lượng xăng khoảng 100ml. Chiếc bình cứu hỏa mini khá “vất vả” mới có thể dập tắt được đám cháy. Sau khi sử dụng hết khoảng 2/3 lượng bọt chữa cháy trong bình cứu hỏa, đám cháy nhỏ mới tạm thời được dập tắt, một phần là do lượng xăng đã mau chóng cháy hết vì gió to. Thử nghiệm thứ 2 (từ giây thứ 40) trong đoạn video, họ sử dụng một lượng xăng khoảng 300ml. Với lượng bọt chữa cháy còn lại khá khiêm tốn và đám cháy to hơn, việc dập tắt ngọn lửa là bất khả thi.
Chứng kiến thí nghiệm này, nhiều ý kiến cho rằng câu chuyện bình chữa cháy đang dần có thiên hướng giống với chất lượng mũ bảo hiểm đạt chuẩn âm ỉ suốt nhiều năm nay mà không phương cách giải quyết.
Tạm gác lại câu chuyện chất lượng, hiện nay tình trạng chung mà ai cũng dễ dàng thấy là thị trường bình cứu hỏa đang phải tự điều tiết giá cả. Người tiêu dùng không hề quan tâm đến chất lượng sản phẩm, phần lớn họ đều “nhắm mắt” mua các sản phẩm kém chất lượng, không rõ xuất xứ, chỉ để phục vụ mỗi một mục tiêu là để tránh bị xử phạt, qua mặt công an.
Tuấn Anh
