Nguy cơ mắc các bệnh nghề nghiệp (BNN) và gặp tai nạn lao động (TNLĐ) luôn tiềm ẩn đối với người lao động, nếu không được quan tâm và tuân thủ đúng các quy tắc an toàn. Trong quân đội, ý thức phòng chống BNN và TNLĐ của cán bộ, chiến sĩ, người lao động đã được nâng lên đáng kể. Chăm lo đến sức khỏe, an toàn tính mạng của người lao động, cải thiện môi trường làm việc được xác định là công việc thường xuyên, ngày càng đi vào nền nếp.
Chuyển biến tích cực từ nhận thức
Công việc của hầu hết người lao động tại Kho K602 (Tổng cục Công nghiệp quốc phòng) thường xuyên phải tiếp xúc với môi trường hóa chất, bụi, chất dễ cháy nổ. Tại khu vực bảo quản vật tư, các công nhân nữ trong tổ bảo quản của Kho K602 đang đánh sạch từng lớp gỉ bám trên thanh kim loại, sau đó tra dầu mỡ và xếp lại ngăn nắp vào giá. Quần áo bảo hộ, khẩu trang, găng tay…là những trang bị không thể thiếu đối với mỗi công nhân của tổ bảo quản. Theo Đại tá Vũ Văn Hồng, Bí thư Đảng ủy, Chính trị viên Kho K602: Hằng năm, đơn vị đều tổ chức huấn luyện cho các đối tượng trực tiếp sản xuất. Với những vật tư đặc biệt, như thuốc nổ, mỗi đợt nhập hàng, các cá nhân tham gia đều phải ký cam kết tuân thủ đầy đủ các quy tắc an toàn. Bảo đảm an toàn lao động cũng là tiêu chí quan trọng trong đánh giá thi đua đối với từng tập thể, cá nhân của Kho K602, qua đó gắn quyền lợi thực tế với nâng cao ý thức của người lao động.
Mang mặc đầy đủ trang bị
bảo hộ lao động giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh nghề nghiệp. Trong ảnh: Bảo quản vật tư kim loại tại Kho K602.
Qua khảo sát, đánh giá của cơ quan chức năng tại nhiều đơn vị cho thấy, môi trường làm việc từng bước được cải thiện. Hằng năm, Phòng Quân y (Cục Hậu cần, Tổng cục Kỹ thuật) đều lên kế hoạch khảo sát môi trường làm việc cho các đầu mối đơn vị. Từ năm 2008 đến nay, trung bình mỗi năm có 4 đến 5 đơn vị được khảo sát và được thực hiện ít nhất một lần đối với tất cả các đơn vị của tổng cục. Theo kế hoạch, năm 2013, sẽ có 11 đơn vị được khảo sát môi trường làm việc. “Thực tế, qua khảo sát môi trường, trực tiếp khám bệnh cho người lao động, nhiều trường hợp mắc BNN đã được phát hiện, như tại Kho K866 (Cục Quân khí), Viện Vệ sinh phòng dịch quân đội đã lưu ý 16 trường hợp có biểu hiện nhiễm độc TNT, từ đó có biện pháp chữa trị kịp thời cho người lao động”- Thượng tá Lê Văn Tấn, Trưởng phòng Quân y, cho biết.
Theo Đại tá Lê Ngọc Anh, Trưởng phòng Vệ sinh phòng dịch (Cục Quân y): Trong những năm gần đây đã có thay đổi lớn về nhận thức của cán bộ, công nhân viên về nguy cơ, mức độ nguy hiểm của BNN, cũng như khả năng mất an toàn lao động, từ đó họ có ý thức tự bảo vệ mình, tuân thủ các nguyên tắc an toàn, để không mắc bệnh, không gặp tai nạn đáng tiếc. Báo cáo của Ban chỉ đạo Phòng, chống BNN (Bộ Quốc phòng) cho thấy, tình trạng ô nhiễm môi trường lao động ở các cơ sở sản xuất quốc phòng cơ bản được kiểm soát; năm 2012 có 72 đơn vị của 17 đầu mối trực thuộc bộ được đo đạc môi trường lao động và khám BNN, hơn 16.000 mẫu môi trường các loại được lấy để kiểm tra và chỉ hơn 15% không đạt tiêu chuẩn cho phép. Qua khám bệnh đã phát hiện 233 trường hợp mắc BNN; qua hội chẩn xác định thêm 227 trường hợp khác qua hồ sơ các đơn vị cung cấp, kịp thời giải quyết chế độ, chính sách cho người mắc bệnh.
Chú trọng hơn với các đơn vị huấn luyện, SSCĐ
Hiện nay, nhu cầu được khảo sát môi trường làm việc, khám BNN của các đơn vị trong toàn quân rất lớn. Như tại phân kho thuốc nổ của Kho K602, sau khi được kiểm tra, kết luận các chỉ số môi trường trong mức cho phép, đã tạo thêm niềm tin, sự an tâm cho người lao động. “Chúng tôi rất mong được tiếp tục khảo sát tại các bộ phận làm việc khác như đối với môi trường bảo quản vật tư, phải đánh gỉ kim loại, phát tán rất nhiều bụi, có thể sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người trực tiếp làm việc”- Đại tá Vũ Văn Hồng chia sẻ. Mục tiêu được Ban chỉ đạo Phòng chống BNN (Bộ Quốc phòng) đặt ra trong năm 2013 là tăng 10-15% số đơn vị được đo đạc môi trường lao động so với năm 2012. Hiện nay, trong toàn quân có hai cơ quan chuyên trách đủ điều kiện kiểm tra, xác định môi trường độc hại là Viện Vệ sinh phòng dịch quân đội và Trung tâm y tế dự phòng phía Nam. Với lực lượng chuyên môn còn mỏng, trong khi số lượng các đơn vị cần được khảo sát đánh giá trong toàn quân là rất lớn, để hoàn thành công việc này đòi hỏi thêm nhiều thời gian, công sức.
Công tác phòng chống BNN, TNLĐ ở các đơn vị sản xuất kinh doanh, bảo quản vật tư vũ khí được đánh giá là đã từng bước đi vào nền nếp, nhưng với nhiều đơn vị huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, công tác này chưa chú trọng đúng mức. Thực tế, bộ đội tham gia huấn luyện, chiến đấu cũng phải đối mặt với nguy cơ mắc BNN, TNLĐ không nhỏ. Trong phương hướng nhiệm vụ năm 2013, Ban chỉ đạo Phòng chống BNN nhấn mạnh, công tác quản lý sức khỏe, môi trường lao động cần đẩy mạnh hơn nữa đối với các đầu mối thuộc các quân khu, quân chủng, binh chủng. Giải pháp trước hết là huấn luyện cho cán bộ biết lấy mẫu xét nghiệm môi trường. Bên cạnh đó, sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, chỉ huy đơn vị có vai trò rất quan trọng, góp phần nâng cao hơn nữa nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ và từng bước ngăn chặn, đẩy lùi nguy cơ BNN và TNLĐ.
Bài và ảnh: MẠNH HƯNG