Là một ngành đặc thù, có nguy cơ tai nạn lao động cao nên việc thực hiện và kiểm tra thực hiện công tác
bảo hộ lao động (BHLĐ) luôn là nhiệm vụ trọng tâm trong hoạt động quản lý của chính quyền và tổ chức Công đoàn Xây dựng các cấp. Tuy nhiên, kết quả kiểm tra cho thấy nhiều lỗi vi phạm thường lặp đi lặp lại mang tính chất phổ biến. Phải chăng đó là biểu hiện của bệnh “mãn tính”: chủ quan và hình thức?
Nhiều DN chưa chú trọng công tác bảo hộ lao động cho công nhân. Ảnh: La Duy
Triển khai hình thức
Mới đây nhất, CĐXDVN và Bộ Xây dựng đã tổ chức một đoàn kiểm tra thực hiện công tác BHLĐ tại 7 đơn vị, công trình của 4 TCty thuộc Bộ khu vực phía Nam. Đoàn kiểm tra đánh giá: có 6/7 DN được kiểm tra đã thành lập Hội đồng BHLĐ, bố trí làm công tác BHLĐ, thành lập mạng lưới an toàn vệ sinh viên. Tuy nhiên, Hội đồng BHLĐ ở một vài DN chưa cụ thể chức năng, nhiệm vụ cho từng thành viên. Một số cán bộ làm công tác BHLĐ ở DN chưa nắm vững nghiệp vụ công tác, chưa sâu sát hiện trường sản xuất. Mạng lưới an toàn vệ sinh viên mỏng, chưa phát huy được vai trò đôn đốc, tham gia thực hiện công tác BHLĐ ở công trường.
Các đơn vị đã xây dựng kế hoạch BHLĐ hàng năm nhưng chưa đầy đủ 5 nội dung, có nơi mới chỉ xây dựng kế hoạch trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân cho công nhân. Chưa phân công cụ thể bộ phận thực hiện và quy định thời gian thực hiện các biện pháp an toàn. Việc thực hiện các chính sách BHLĐ của DN cho NLĐ chủ yếu là trang cấp phương tiện bảo vệ cá nhân cho NLĐ. Việc tổ chức khám sức khỏe cho NLĐ đã có tiến hành, nhưng DN chưa có biện pháp theo dõi, giải quyết bố trí công việc cho phù hợp tình trạng sức khỏe từng công nhân. Việc thực hiện chính sách bồi dưỡng lao động nặng nhọc độc hại chưa thực hiện đầy đủ theo quy định. Công tác huấn luyện an toàn vệ sinh lao động cho NLĐ đã được quan tâm thực hiện nhưng nội dung huấn luyện chưa cụ thể cho từng công việc.
Về quản lý hồ sơ BHLĐ, đa số DN đã có hệ thống văn bản hồ sơ quản lý công tác BHLĐ như: các văn bản pháp luật về BHLĐ của Nhà nước, của ngành, một số quy trình, quy phạm an toàn có liên quan, có xây dựng quy định, quy chế an toàn lao động trong DN; hồ sơ đo kiểm tra môi trường, kiểm tra an toàn thiết bị… Tuy nhiên phần lớn các DN chưa lập hồ sơ quản lý y tế, chăm sóc sức khỏe, bồi dưỡng hiện vật cho công nhân và thống kê theo dõi tai nạn lao động theo quy định.
Thực hiện chủ quan
Qua kiểm tra tại hiện trường nhà máy, công trường thi công cho thấy đa số đơn vị đã có quan tâm đầu tư các biện pháp bảo đảm an toàn cho NLĐ trong quá trình làm việc như: làm sàn công tác có đủ lan can an toàn theo quy định, có biện pháp phòng chống ngã cao, chống điện giật, chống vật rơi từ trên cao, xây dựng các nội quy, biển báo, biển chỉ dẫn trên mặt bằng thi công các công trình và ở các xưởng sản xuất công tác vệ sinh lao động được quan tâm bố trí, sắp xếp gọn gàng, sạch sẽ. Tuy nhiên tại hiện trường công trình xây dựng thuộc Cty CP xây lắp số 5 (TCty XD số 1), đoàn kiểm tra lập biên bản các vi phạm: thiếu nội quy an toàn, quy trình làm việc an toàn cho các máy, thiết bị, thiếu biển báo, hệ thống dây điện rải trên mặt đường rất nguy hiểm, tủ điện đấu nối chưa bảo đảm an toàn, công nhân khi làm việc chưa sử dụng đầy đủ phương tiện bảo vệ cá nhân.
Tại công trường xây dựng Nhà máy xi măng do TCty Đầu tư phát triển đô thị và KCN thi công, khi máy đào đất đang làm việc vẫn để người không có trách nhiệm ngồi trên sàn buồng lái bên cạnh người vận hành. Một số các sai phạm khác tại các hiện trường ở các đơn vị như: công nhân làm việc trên cao không đeo dây an toàn, đi dép lê khi làm việc…
Công đoàn nhập cuộc
Ông Đỗ Minh Nghĩa - Trưởng ban BHLĐ (TLĐLĐVN) nhận xét rằng, các cấp CĐCS đã phối hợp với người sử dụng lao động tổ chức các hoạt động theo hướng tích cực, phát huy được vai trò người đại diện quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của NLĐ như: tham gia xây dựng thỏa ước lao động tập thể, kế hoạch BHLĐ hàng năm của DN; tổ chức các hoạt động hưởng ứng Tuần lễ quốc gia về ATVSLĐ-PCCN hàng năm… Tuy nhiên, CĐCS chưa chủ động quản lý, chỉ đạo hoạt động và xây dựng, củng cố mạng lưới ATVS viên, tổ chức huấn luyện cho mạng lưới ATVSLĐ, tập hợp ý kiến, kiến nghị của NLĐ để tham gia với chuyên môn thực hiện công tác BHLĐ ở DN.
Mặc dù Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã có Chỉ thị 02 (27/3/2008) về tăng cường công tác ATLĐ trong ngành Xây dựng, song đến thời điểm đoàn tổ chức kiểm tra hầu hết các Cty thuộc các TCty đều chưa triển khai xây dựng kế hoạch thực hiện Chỉ thị. Đoàn kiểm tra đã yêu cầu các TCty phải chỉ đạo các Cty rà soát lại kế hoạch công tác BHLĐ trong năm 2008, bổ sung những công việc cụ thể để thực hiện kịp thời những nội dung chỉ đạo về công tác BHLĐ trong Chỉ thị. Đây cũng chính là nội dung kiến nghị quan trọng chỉ đạo các đơn vị thực hiện. Đoàn kiểm tra cũng nhắc nhở lãnh đạo DN và CĐCS thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện nội quy an toàn, quy trình biện pháp làm việc an toàn, ngăn chặn kịp thời những hành vi vi phạm quy định về ATLĐ.
Uyển Trà