Năm 2011, toàn Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản VN đã xảy ra 17 vụ tai nạn lao động (TNLĐ) chết người, làm chết 19 CNLĐ (năm 2010 xảy ra 19 vụ, làm chết 26 người). Các giải pháp để ngăn chặn TNLĐ, giảm số người chết do TNLĐ do TGĐ tập đoàn và CĐ ngành than đề ra bước đầu đã đạt được kết quả.
Nguy cơ tai nạn lao động tăng theo độ sâu hầm lò
Theo CĐ Than - Khoáng sản VN, có 2 nguyên nhân chính dẫn đến nguy cơ gia tăng TNLĐ trong ngành than. Thứ nhất là do sản lượng khai thác tăng cao (47,8 triệu tấn than năm 2011 so với 27,3 triệu tấn than năm 2004), sản xuất mở rộng, cường độ làm việc tăng. Khi khai thác xuống sâu hơn trong hầm lò thì mối nguy hiểm do áp lực mỏ, mức độ tích tụ khí mỏ ngày càng tăng. Các vỉa than càng sâu thì điều kiện địa chất càng phức tạp, nhiều uốn nếp nhỏ, đứt gãy, độ dốc cao nên khó áp dụng công nghệ khai thác tiên tiến.
Những lý do này dẫn đến việc gia tăng nguy cơ nổ khí, bục lò, nhất là đối với các mỏ nhỏ. Thứ hai, lực lượng LĐ gia tăng, NLĐ mới tuyển vào làm thợ lò còn chưa có kinh nghiệm, ý thức kỷ luật về ATLĐ còn hạn chế. Nếu như năm 2004, toàn ngành than có 85.000 CNLĐ thì đến hết năm 2011, con số này đã tăng lên trên 136.000 người.
Theo Chủ tịch CĐ Than - Khoáng sản VN Đỗ Đình Hiền - trong các chỉ tiêu thi đua hằng năm của các đơn vị, DN trong ngành than thì bao giờ chỉ tiêu “đảm bảo ATVSLĐ, giảm TNLĐ” cũng được đặt lên hàng đầu. Ngay từ đầu năm, TGĐ và CĐ ngành đã ký nghị quyết liên tịch về đảm bảo ATVSLĐ-PCCN trong toàn ngành than. CĐ và chuyên môn đã phát động “Tháng an toàn LĐ trong toàn tập đoàn”.
Các đơn vị đã đẩy mạnh tổ chức huấn luyện công tác ATVSLĐ-PCCN cho các đối tượng CNLĐ, củng cố bộ máy chuyên trách và mạng lưới ATVS viên. Đến nay, 100% các đơn vị, DN trong ngành than đã thành lập được ban chỉ đạo Tuần lễ quốc gia về ATVSLĐ-PCCN ở cơ sở; thành lập hội đồng BHLĐ và phòng an toàn trực thuộc giám đốc DN. Toàn tập đoàn hiện có hơn 6.700 ATVS viên. Quy trình khai thác than bao giờ cũng đảm bảo phải có thiết kế kỹ thuật, thiết kế thi công và nội quy an toàn cho NLĐ.
Từ tháng 7.2011, CĐ Than - Khoáng sản VN đã phát động “Tháng cao điểm CĐ tham gia quản lý thực hiện công tác ATVSLĐ-PCCN tại đơn vị sản xuất”. Tổng kết tháng cao điểm này, CĐ ngành đã khen thưởng 567.000.000 đồng cho 31 tập thể và 36 cá nhân có thành tích xuất sắc trong ATLĐ.
Năm 2012, ngành than đặt ra mục tiêu phấn đấu đạt doanh thu 67.233 tỉ đồng từ khai thác than, thu nhập thợ mỏ đạt bình quân 8 triệu đồng/tháng. Để đạt mục tiêu này, khó khăn lớn nhất mà thợ mỏ phải đối mặt là nguy cơ gia tăng TNLĐ. Theo CĐ Than - Khoáng sản VN, TGĐ và CĐ ngành đã phát động sâu rộng phong trào quần chúng làm công tác ATVSLĐ, đồng thời tăng cường công tác quản lý về BHLĐ nhằm thực hiện mục tiêu “An toàn - đổi mới - tăng trưởng - hiệu quả” trong toàn ngành than.
Tập đoàn cũng đã ban hành và triển khai kế hoạch hưởng ứng Tuần lễ quốc gia về ATVSLĐ-PCCN năm 2012. Theo kế hoạch này, việc tổ chức kiểm tra về ATVSLĐ-PCCN sẽ được đặc biệt chú trọng. Tất cả các đơn vị phải duy trì chế độ kiểm tra chéo giữa các phân xưởng và tăng cường kiểm tra đột xuất 3 ca, nhất là đối với nơi làm việc có nhiều nguy cơ xảy ra TNLĐ, cháy nổ và bệnh nghề nghiệp.
Với các mỏ than hầm lò, TCty sẽ tập trung kiểm tra quy trình, kỹ thuật khai thác, thông gió; kiểm soát nghiêm ngặt hàm lượng khí mêtan và việc sử dụng, bảo quản vật liệu nổ... CĐ sẽ phối hợp chặt chẽ với chuyên môn tổ chức huấn luyện định kỳ về ATVSLĐ-PCCN cho CNLĐ, nhất là số CN trẻ; phổ biến kiến thức về ATLĐ và quy trình công nghệ mới nhằm nâng cao nhận thức của NLĐ, người sử dụng LĐ về ATVSLĐ-PCCN để tự giác chấp hành nội quy, quy chế an toàn.